الگوی الیوت چیست؟

آموزش کامل ۱۵ الگوی معروف نمودار شمعی در تحلیل تکنیکال
نمودارهای شمعی (Candlesticks) یکی از رایجترین ابزارهای تحلیل تکنیکال، برای بررسی الگوها و روندهای قیمتی است. این نمودارها قرنهاست که برای شناسایی و پیشبینی الگوهای قیمتی مورد استفاده معامله گران و سرمایهگذاران قرار میگیرد. در ادامه میتوانید با برخی از مهمترین و مشهورترین الگوهای نمودار شمعی آشنا شده و در تحلیل تکنیکال خود از آنها کمک بگیرید.
سرفصلهای این آموزش
چگونه از الگوهای نمودار شمعی استفاده کنیم؟
در واقع الگوهای شمعی بیشماری وجود دارد که معامله گران میتوانند به کمک آنها، ناحیههای موردنظر خود را در یک نمودار شناسایی کرده و درباره آینده آن تصمیمگیری کنند. از این موارد میتوان برای معاملات روزانه، معاملات نوسان گیری (Swing) و حتی معاملات بلندمدت استفاده کرد. در حالی که برخی از الگوهای شمعی ممکن است نقطهنظر و دیدگاهی در مورد تعادل بین خریداران و فروشندگان ارائه دهند، برخی دیگر از این الگوها ممکن است نشاندهنده تغییر یا ادامه روند و یا عدم تصمیمگیری باشند.
باید توجه داشت که الگوهای شمعی تنها معیار و سیگنال خریدوفروش نیستند. در عوض از آنها به عنوان راهی برای بررسی ساختار بازار و یافتن نشانهای بالقوه از یک فرصت پیش رو استفاده میشود. به همین ترتیب، بررسی الگوها همیشه مفید است.چراکه نشانههای گستردهتر در فضای بازار و سایر عوامل بازار، میتواند در این الگوها نمود پیدا کند.
به طور خلاصه، مانند سایر ابزار تجزیهوتحلیل بازار، الگوهای شمعی نیز در ترکیب با دیگر روشها و تکنیکها، کاربرد دارند. این تکنیکها ممکن است شامل روش ویکوف (Wyckoff Method)، نظریه امواج الیوت و نظریه داو باشد. همچنین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال، مانند خطوط روند ، میانگین متحرک ، شاخص مقاومت نسبی (RSI) ، استوکاستیک RSI، باندهای بولینگر ، ابر ایچیموکو ، Parabolic SAR یا MACD نیز در این مسئله کاربرد دارند.
مشهورترین الگوهای نمودار شمعی
الف – الگوهای بازگشت صعودی
چکش (Hammer)
شکل این الگو، به صورت شمعی است که دم یا فتیله آن در سمت پایین تشکیلشده است و اندازه این فتیله حداقل دو برابر بدنه اصلی شمع است. تصویر این شمع به خوبی شکل چکش را تداعی میکند.
چکش نشان میدهد که اگرچه فشار فروش در این بخش زیاد بوده است، اما بازار گاوی یا صعودی قدرتمند ظاهرشده است و توانسته بر این حجم بالای فروش غلبه کند. بهطورکلی چکش را به عنوان نشانه تغییر بازار می دانند. چکش میتواند به رنگ قرمز یا سبز باشد، اما چکشهای سبز نشاندهنده قدرت بیشتر بازار گاوی از بازار خرسی است، در نتیجه میتوان نتیجه گرفت تمایل بازار به صعود قیمت است.
چکش وارونه
این الگو که به نام چکش معکوس نیز شناخته میشود، دقیقاً مانند الگو چکش است. اما فتیله بلند آن در قسمت بالای بدنه تشکیل میشود. درست مانند الگوی چکش، اندازه فتیله بالایی باید حداقل دو برابر خود بدنه شمع باشد.
یک چکش وارونه در کف روند نزولی رخ داده و میتواند نشاندهنده یک برگشت بالقوه به سمت بالا و تغییر جهت روند باشد. فتیله بالایی تشکیلشده در شمع نشان میدهد که اگرچه فروشندگان تلاش کردهاند قیمت نزدیک به قیمت شروع، بسته شود اما قیمت از مسیر حرکتی نزولی درآمده است. بهاینترتیب، چکش وارونه ممکن است نشاندهنده این باشد که خریداران بهزودی کنترل بازار را به دست میگیرند.
سه سرباز سفید
الگوی سه سرباز سفید از سه شمع سبز متوالی تشکیل میشود، هر یک از آنها در بدنه شمع قبلی باز میشوند و در سطحی بالاتر از حد شمع قبلی خود بسته میشوند.
به طور ایده آل، در این شمعها نباید فتیلههای بلند به سمت پایین تشکیل شود. در این صورت سه سرباز سفید به معنای فشار خرید مداوم و نهایتاً افزایش قیمت است. البته از اندازه شمعها و اندازه فتیلهها میتوان بازار را قضاوت کرد و پی بهاحتمال ادامه حرکت یا اصلاح احتمالی قیمت برد.
هارامی صعودی
الگوی هارامی صعودی، تشکیلشده از یک شمع قرمز بلند است که به دنبال آن یک شمع سبز کوچکتر تشکیل میشود و همچنین شمع سبز کاملاً در بدنه شمع قرمز جا میشود.
هارامی صعودی میتواند طی دو یا چند روز آشکار شود و این الگویی است که نشان میدهد نیروی فروش در حال کند شدن است و احتمالاً فروش بهزودی پایان یابد.
ب – الگوهای وارونه نزولی
مرد به دار آویخته (Hanging Man)
الگوی مرد دار آویخته تقریباً معادل نزولی الگوی چکش است. بهطورمعمول در انتهای یک روند صعودی شمعی با بدنهای کوچک در بالای شمع و فتیلهای بلند، به سمت پایین (شبیه واژه انگلیسی T) شکل میگیرد.
فتیله به سمت پایین نشاندهنده آن است که فروش زیادی در جریان بوده است، اما با این وجود خریداران موفق شدند کنترل قیمت را پس بگیرند و قیمت را بالاتر ببرند. باید در نظر داشت، پس از یک روند قیمتی صعودی طولانیمدت، فروش اینچنینی، ممکن است به عنوان هشداری مبنی بر اینکه خریداران بهزودی کنترل بازار را از دست میدهند و روند نزولی آغاز میشود؛ تلقی شود.
ستاره دنبالهدار
الگوی ستاره دنبالهدار نوعی از شمعها است که دارای یک فتیله بلند در قسمت بالایی و گاهی هم دارای یک فتیله کوچک در بخش پایین است. البته گاهی فتیله کوچک پایینی تشکیل نمیشود. بدنه شمع در اندازهای کوچک است و معمولاً در نزدیکی سطح پایینی شمع تشکیل میشود. ستاره دنبالهدار شکلی مشابه چکش وارونه دارد اما برخلاف چکش وارونه، در پایان یک روند صعودی تشکیل میشود.
این الگو نشان میدهد که بازار به بالاترین سطح رسیده است اما پسازآن فروشندگان کنترل را در دست گرفته و قیمت را به پایین نزول دادهاند. برخی از معامله گران ترجیح میدهند تا چند شمع بعدی هم برای تائید الگو تشکیل شود، سپس تغییر روند برایشان ثابتشده و بر اساس آن تصمیمگیری میکنند.
سه کلاغ سیاه (Three black crows)
الگوی سه کلاغ سیاه از سه شمع قرمز متوالی ساختهشده است که هر یک از آنها در راستای بدنه شمع قبلی باز یا آغاز میشوند و در سطحی پایینتر از سطح شمع قبلی بسته میشوند.
این الگو معادل نزولی سه سرباز سفید است. در حالت ایده آل، این شمعها نباید دارای فتیلههای بلند به سمت بالا باشند. از اندازه شمعها و طول فتیلهها میتوان برای قضاوت در مورد ادامه استفاده کرد و پی بهاحتمال ادامه حرکت یا اصلاح احتمالی قیمت برد.
هارامی نزولی
هارامی نزولی یک شمع به رنگ سبز و بلند است و به دنبال آن یک شمع قرمز کوچکتر تشکیل میشود و همچنین شمع قرمز کاملاً در بدنه شمع سبز جا میشود.
هارامی نزولی میتواند طی دو یا چند روز آشکار شود و این الگویی است که نشان میدهد نیروی خرید در حال کند شدن است و معمولاً در پایان یک روند نزولی آشکار میشود.
پوشش ابر سیاه (Dark cloud cover)
الگوی پوشش ابر سیاه از یک شمع قرمز تشکیلشده است که در بالای یک شمع سبز قبلی خود باز میشود اما این شمع، در زیر نقطه میانی شمع قبلی خود بسته میشود.
اغلب این الگو میتواند با حجم زیاد همراه بشود، که نشاندهنده آن است که حرکت ممکن است از روند صعودی به روند نزولی تغییر جهت دهد. معامله گران برای تائید این موضوع ممکن است منتظر شمع قرمز سوم در الگو شوند.
پ – الگوهای ادامهدار
الگو سهگانه صعودی(Rising three methods)
این الگو در یک روند صعودی اتفاق میافتد، جایی که سه شمع قرمز متوالی با بدنههایی کوچک در روند صعودی به دنبال یکدیگر در نمودار ظاهر میشوند. در حالتی ایده آل، شمعهای قرمز نباید محدوده شمع قبلی خود را نقض کنند.
ادامهدار بودن این روند با ظاهر شدن یک شمع سبز با بدنهای بلند تائید میشود، که نشاندهنده آن است که گاوها دوباره کنترل روند را در دست گرفته اند و روند صعودی ادامه دارد.
الگو سهگانه نزولی (Falling three methods)
این الگو نقطه عکس الگو سهگانه صعودی است و نشاندهنده آن است که ادامه حرکت به سوی روند نزولی است.
دوجی (Doji)
الگو دوجی زمانی تشکیل میشود که نقطه باز شدن و بسته شدن یک شمع یکسان باشد (یا بسیار نزدیک به یکدیگر باشد). قیمت میتواند به سمت بالا یا پایین نقطه باز شدن شمع حرکت کند اما در نهایت در نقطه باز شدن قیمت یا نزدیک آن بسته میشود. بهاینترتیب،از یک الگو دوجی میتوان بلاتکلیفی بین نیروهای خریدوفروش را مشاهده کرد.
در این الگو، بسته به جایی که خط(Line) باز شدن/بسته شدن شمع اتفاق میافتد ، میتوان دوجی را به شکلهای زیر تفسیر کرد:
۱- دوجی سنگ قبر(Gravestone Doji) :
شمع وارونه نزولی که از یک فتیله بلند در قسمت بالایی تشکیلشده و نقطه باز شدن و بسته شدن شمع نزدیک پایین شمع ظاهر میشود.
۲ – دوجی پا بلند (Long-legged Doji) :
شمع بلاتکلیف که دارای دو فتیله هم در قسمت پایین و هم در قسمت بالای شمع است و نقطه باز شدن و بسته شدن شمع هم نزدیک به نقطه میانی ظاهر میشود.
۳- دوجی سنجاقک (Dragonfly Doji) :
الگویی است که بسته به شرایط هم میتواند صعودی باشد و هم نزولی. این الگو از یک فتیله بلند به سمت پایین ساختهشده است و نقطه باز شدن و بسته شدن قیمت هم در نزدیکی سطح بالای شمع نمایان میشود.
طبق تعریف اولیه دوجی؛ نقطه باز و بسته شدن شمع باید دقیقاً یکسان باشد اما اگر این نقطه دقیقاً یکسان نباشد اما بسیار به هم نزدیک باشند چه؟ در این حالت با کندل اسپینینگ تاپ (spinning top) مواجهیم. ازآنجاییکه بازار رمزارزها میتواند بسیار بیثبات باشد ، یک دوجی دقیق خیلی نادر رخ میدهد. بهاینترتیب اغلب ازاسپینینگ تاپ به جای دوجی استفاده میشود.
سخن پایانی
حتی اگر قصد استفاده از الگوهای شمعی را نداشته باشید، آشنایی حداقلی با آنها برای هر معاملهگری ضروری است.
علاوه بر این استفاده بدون هیچ ابزار دیگری از آنها نیز بههیچعنوان توصیه نمیشود. آنها میتوانند بدون شک برای تجزیهوتحلیل بازارها مفید باشند، اما فراموش نکنید که بر اساس هیچ اصول علمی یا قانونیای نبوده و تنها نقش بصری نیروهای خریدوفروش هستند.
موج الیوت چیست؟ آیا استفاده از آن در معاملات کارایی دارد؟
موج الیوت به یک نظریه (یا اصل) اشاره دارد که سرمایه گذاران و معامله گران از آن در تحلیل تکنیکال استفاده می کنند. این اصل بر این ایده استوار است که بازارهای مالی صرف نظر از بازه های زمانی، تمایل به پیروی از الگوهای خاص دارند.
اساسا نظریه موج الیوت (EWT) نشان می دهد که حرکت های بازار دنباله ای طبیعی از چرخه های روانشناسی جمعیت است. الگوها با توجه به احساسات فعلی بازار ایجاد می شوند که به تناوب بین نزولی و صعودی تغییر می کنند.
نظریه امواج الیوت در دهه 1930 میلادی توسط رالف نلسون الیوت (حسابدار و نویسنده آمریکایی) ایجاد شد. البته، این نظریه به لطف تلاش های رابرت آر پرچتر و ای جی فراست در دهه 1970 محبوبیت یافت.
در ابتدا EWT اصل موج نامیده می شد که رفتار انسان را تشریح می کرد. نلسون الیوت با مطالعه دقیق داده های بازار و مخصوصا بازارهای سهام نظریه امواج الیوت را معرفی کرد.
در حال حاضر، از نظریه امواج الیوت در تحلیل تکنیکال و برای شناسایی چرخه ها و روندهای بازار استفاده می کنند. امواج الیوت را می توان برای طیف وسیعی از بازارهای مالی به کار برد. البته، این یک شاخص یا تکنیک معاملاتی نیست، بلکه نظریه ای است که به پیش بینی رفتار بازار کمک می کند. همانطور که پرچتر در کتاب خود اظهار داشت:
نظریه الیوت در درجه اول یک ابزار پیش بینی نیست، بلکه شرح مفصلی از نحوه رفتار بازار ها است.
الگوی اصلی موج الیوت
به طور معمول، الگوی اصلی موج الیوت یک الگوی 8 موجی قابل شناسایی دارد که شامل 5 موج انگیزه (که در جهت روند اصلی حرکت می کنند) و سه موج اصلاحی (که در جهت مخالف حرکت می کنند) است.
بنابراین، یک چرخه کامل موج الیوت در یک بازار صعودی به شکل زیر است:
موج الیوت – 8 موج در چرخه صعودی
توجه داشته باشید که در این مثال، پنج موج انگیزه داریم: سه موج در حرکت صعودی (1،3، 5) بعلاوه دو موج در حرکت نزولی (A, C) . به بیان ساده تر، هر حرکتی که همسو با روند اصلی باشد، ممکن است موج انگیزه در نظر گرفته شود. بنابراین، 2، 4 و B سه موج اصلاحی هستند.
اما طبق نظریه الیوت، بازارهای مالی الگوهایی از نوع فراکتال طبیعی ایجاد می کنند. بنابراین، الگوی الیوت چیست؟ اگر در بازه های زمانی طولانی تر زوم کنیم، حرکت از 1 به 5 را نیز می توان یک موج انگیزه مجزا (I)در نظر گرفت، در حالی که A-B-C ممکن است یک موج اصلاحی واحد باشد (II).
موج الیوت – موج فراکتال
همچنین، اگر روی بازه های زمانی کوتاه تر زوم کنیم، یک موج انگیزه (مانند 3) را می توان به پنج موج کوچکتر تقسیم کرد.
در مقابل، چرخه الیوت در یک بازار نزولی به شکل زیر است:
امواج الیوت – چرخه نزولی
امواج انگیزه
طبق تعریف پرچتر، امواج انگیزه همیشه در جهت روند بزرگتر حرکت می کنند. همانطور که در بالا گفته شد، الیوت دو نوع موج را معرفی کرد: موج انگیزه و موج اصلاحی. مثال قبلی شامل پنج موج انگیزه و سه موج اصلاحی بود. اما اگر روی یک موج انگیزه تمرکز کنیم، متوجه می شویم که این موج از یک ساختار 5 موجی کوچکتر تشکیل شده است. آقای الیوت این ساختار را الگوی 5 موجی نامید و سه قانون برای توصیف شکل گیری آن بیان کرد:
- هیچ موقع موج دوم به اندازه موج اول، 100 درصد برگشت نخواهد کرد.
- هیچ موقع موج چهارم به اندازه موج سوم، 100 درصد برگشت نخواهد کرد.
- موج 3 نمیتواند کوتاهترین موج در بین امواج 1،3 و 5 باشد و اغلب بلندترین است. همچنین، موج 3 همیشه از انتهای موج 1 عبور می کند
موج های اصلاحی
بر خلاف موج های انگیزه، موج های اصلاحی معمولا از یک ساختار سه موجی تشکیل شده اند. آنها اغلب توسط یک موج اصلاحی کوچکتر که بین دو موج انگیزه کوچکتر رخ می دهند، تشکیل می شوند. این سه موج را بیشتر اوقات A ، B و C نامگذاری می کنند.
موج اصلاحی
امواج اصلاحی در مقایسه با موج های انگیزه کوچکتر هستند، چون بر خلاف روند بزرگتر حرکت می کنند. در برخی موارد، حرکت در جهت خلاف روند می تواند شناسایی امواج اصلاحی را بسیار دشوارتر کند، زیرا طول و پیچیدگی آنها به طور قابل توجهی تغییر می کند.
طبق گفته پرچتر ، مهمترین قانونی که باید در مورد موجهای اصلاحی به خاطر بسپارید این است که آنها هرگز از پنج موج ساخته نمی شوند.
آیا موج الیوت کارایی دارد؟
یک بحث در مورد کارایی امواج الیوت وجود دارد. برخی می گویند که میزان موفقیت اصل موج الیوت تا حد زیادی به توانایی معامله گران در تقسیم دقیق حرکت های بازار به روندها و اصلاح قیمت ها بستگی دارد.
در عمل، بدون نقض قوانین الیوت می توان این امواج را به چندین طریق رسم کرد. این بدان معناست که رسم امواج به هیچ وجه کار آسانی نیست. چون این کار علاوه بر تمرین زیاد نیاز به سطح بالایی از هوش و ذکاوت دارد.
منتقدان معتقدند که نظریه موج الیوت به دلیل ماهیت بسیار ذهنی آن یک نظریه منطقی نیست و به مجموعه ای از قوانین کاملا مشخص متکی است. البته، ناگفته نماند که هزاران سرمایه گذار و معامله گر الگوی الیوت چیست؟ موفق وجود دارند که از امواج الیوت به روشی سودآور استفاده می کنند.
نکته جالب توجه این که تعداد معامله گرانی که نظریه امواج الیوت را به همراه شاخص های تکنیکال به کار می گیرند تا میزان موفقیت خود را افزایش و ریسک را کاهش دهند، در حال بیشتر شدن است. شاید شاخص های فیبوناچی اصلاحی و فیبوناچی گسترشی محبوب ترین نمونه ها از شاخص های تکنیکال باشند.
حرف آخر
طبق گفته پرچتر، الیوت هرگز در مورد این که چرا بازارها تمایل به ارائه یک ساختار موج 5 به 3 دارند، توضیح دقیقی ارائه نکرده و فقط با تجزیه و تحلیل داده های بازار به این نتیجه رسیده است.
اصل الیوت صرفا نتیجه چرخه های معلوم و قطعی بازار بوده که براساس روانشناسی اجتماع و طبیعت انسان ایجاد شده است.
همانطور که گفته شد، موج الیوت یک شاخص تکنیکال نیست، بلکه یک نظریه است.به همین دلیل، هیچ روش صحیحی برای استفاده از آن وجود ندارد و ذاتا ذهنی است. پیش بینی دقیق حرکت های بازار با استفاده از نظریه امواج الیوت نیاز به تمرین و مهارت دارد، چون معامله گران باید بدانند چگونه شمارش موج ها را رسم کنند. این بدان معنی است که استفاده از آن می تواند ریسک بالایی (به ویژه برای مبتدیان) داشته باشد.
تحلیل با استفاده از قوانین امواج الیوت (آموزش کاربردی)
تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال به وسیله ابزارهای گوناگونی صورت می گیرد. یکی از کاربردی ترین ابزارها برای تحلیل تکنیکال امواج الیوت هستند که بر طبق نظریه ای به همین نام تشکیل می شوند. این نظریه توسط رالف نلسون الیوت و در قرن بیستم میلادی مطرح شد و به دلیل کارکرد موفق همچنان نیز در تحلیل بازارهای مالی مورد استفاده قرار می گیرد. نظریه امواج الیوت در واقع برای توصیف حرکات قیمت در بازارهای مالی استفاده می شود و جالب است بدانید اصطلاح سوارشدن بر موج که امروزه در بین تریدرها بسیار رایج است از این نظریه گرفته شده است. در ادامه با ما همراه باشید تا با نظریه امواج الیوت و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی آشنا شوید.
نظریه امواج الیوت چیست؟
نظریه امواج الیوت از ابزارهای مورد استفاده برای تحلیل تکنیکال است که برای بررسی الگوهای تغییرات قیمت در بلند مدت و در اثر تغییر مداوم رفتار معامله گران می پردازد. در واقع امواج الیوت بر این نظریه که تفکر جمعی توده مردم در ابعاد گسترده از الگوهای تکرار شونده پیروی می کند استوار هستند.
نظریه امواج الیوت توسط رالف نلسون الیوت و در سال ۱۹۳۰ میلادی مطرح شد. او در نظریه خود قواعد خاص حاکم بر نحوه شناسایی، پیش بینی و سرمایه گذاری در الگوی خود را تشریح کرد. این نظریه یکی از بزرگترین منابع تحلیل مالی مستقل و پیش بینی بازارهای مالی در جهان است و در هر بازاری که مورد استفاده قرار گیرد، بازار مدل الیوت شناخته می شود.
نظریه امواج الیوت در هر تایم فریمی می تواند مورد استفاده قرار گیرد. از طرفی این الگوهای تکرار شونده از چرخه روانشناسی بازار و احساسات و رفتارهای معامله گران پیروی می کنند.
نحوه کار امواج الیوت
در نظریه الیوت حرکت صعودی در بازار به ۸ موج تقسیم می شود که ۵ موج به نام موج های جنبشی و ۳ موج به نام های اصلاحی در آن دیده می شود. موج های جنبشی با اعداد ۱ تا ۵ نمایش داده می شوند و در مقابل موج های اصلاحی با ABC نمایش داده می شوند. در بهترین حالت الگوهای کوچکتر را می توان در الگوهای بزرگتر شناسایی نمود و نحوه کارکرد امواج الیوت با استفاده از این الگوها و اطلاعاتی که به دست می دهند تشخیص داده می شود. همچنین می توان الگوها را در اصلاح فیبوناچی قرار داد و از جهت حرکت بازار مطلع شد و معاملات را با ریسک کمتری انجام داد.
در نظریه امواج الیوت تغییر قیمت یک نماد معاملاتی در بازار همیشه طبق روند موج های جنبشی و اصلاحی است. در موج های جنبشی، موج های شماره ۱،۳، ۵ صعودی و موج های ۲ و ۴ اصلاح کننده قیمت هستند.
موج های اصلاحی در نظریه الیوت از ۳ موج تشکیل شده اند که موج اول دارای ۵ مرحله نزولی است و A نام دارد. موج بعدی ۳ مرحله ای است و B نامیده می شود و آخرین موج که C نام دارد یک موج نزولی است. در بازارهای خرسی روند غالب معمولا رو به پایین است و الگو معکوس می شود و پنج موج پایین و سه موج به بالا خواهند بود.
استفاده از امواج الیوت در ترید ارزهای دیجیتال
نظریه امواج الیوت مبتنی بر الگوهای تکرار شونده هستند و تحت تاثیر رفتار معامله الگوی الیوت چیست؟ گران بازار و روانشناسی بازار قرار دارند. همانطور که می دانید بازار ارزهای دیجیتال یکی از بازارهای مالی است که بسیاری از اندیکاتورها و شاخص های تحلیل تکنیکال را می توان در آن به کار برد. امواج الیوت یکی از مهمترین شاخص های تحلیل هستند که می توان آنها را برای معاملات ارز دیجیتال نیز مورد استفاده قرار داد.
شاخص امواج الیوت نوسانات قیمت را که تحت تاثیر روانشناسی جمعی قرار دارد بررسی می کند. این نوسانات غالبا در الگوها و موج های تکرار شونده به وجود می آیند و در صورتی که در مراحل اولیه شکل گیری شناسایی شوند معامله گران می توانند قیمت رمز ارزها را با توجه به نوع موج و الگوی پیشروی آن پیش بینی نمایند.
الگوی شکست امواج الیوت
نشانگر امواج الیوت معمولا دو موج مختلف را مشخص می کند که عبارتند از امواج ضربه ای و امواج اصلاح کننده. امواج ضربه ای همسو با حرکت بیشتر تریدرها و متشکل از ۵ موج است. موج های ۱، ۳، ۵ حرکتی حمایتی دارند در صورتی که امواج ۲ و ۴ اصلاحی در روند حرکت امواج قبلی هستند.
موج اول مربوط به معامله گران است که با خرید یک نماد معاملاتی در روند بازار تغییر ایجاد می کنند. موج دوم هنگامی تشکیل می شود که بعضی از سرمایه گذاران به سود می رسند و این امر سبب اصلاح قیمت نماد معاملاتی می شود. موج سوم مربوط به افرادی است که موج ۱ را صعودی تلقی کرده و تصمیم می گیرند با استفاده از موج دو و کاهش قیمت رمز ارز را خریداری کرده و در معاملات شرکت کنند. معمولا موج سوم بلندترین موجی است که تشکیل می شود.
موج چهارم بعد از فشار قوی موج سوم و سود بخش زیادی از سرمایه گذاران تشکیل می شود و قیمت را دوباره اصلاح می کند. موج آخر یا موج پنجم غالبا زمانی تشکیل می شود که تعداد زیدی از معامله گران دیگر قدرت مقاومت در برابر از دست رفتن فرصت سرمایه گذاری فومو را ندارند و دچار ترس از جا ماندن یا فومو می شوند و الگوهای ABC را تشکیل می دهند.
الگوی ABCدر امواج الیوت
الگوی ABC که امواج اصلاحی نیز نامیده می شوند به عنوان تصحیح کننده الگوی ۵ موج عمل می کنند. الگوهای متداول که در این مدل استفاده می شوند الگوی زیگ زاگ، صاف و مثلث هستند که بر خلاف امواج جنبشی تشخیص امواج اصلاحی کار دشواری است.
الگوهای زیگ زاگ دارای سه موج هستند که موج A به صورت جنبشی و نقطه شروع شیب است. موج B می تواند از هر الگوی اصلاحی استفاده نماید و موج C به صورت جنبشی اما در نقطه انتهای شیب است. در الگوی زیگ زاگ موج B از موج A کوتاه تر است و موج C از موج B بلندتر است.
الگوی صاف مانند الگوی زیگ زاگ دارای ۳ موج است که موج A می تواند هر نوع الگوی اصلاحی باشد. موج B نیز می تواند هر نوع الگوی اصلاحی باشد و موج C به صورت جنبشی و نقطه انتهایی شیب است. در این الگو موج B از موج A بلندتر است و موج B و C معمولا هم اندازه یکدیگر هستند.
نکات کلیدی در استفاده از امواج الیوت در بازار رمز ارزها
- موج دوم هیچوقت نمی تواند از شروع موج اول پایین تر باشد.
- موج سوم هرگز نمی تواند کوتاه ترین موج جنبشی باشد.
- موج چهارم هیچوقت نمی تواند کمتر از بیشترین قیمت موج اول باشد.
- در صورتی که موج دو به سرعت تمام شود موج ۴ بیشتر طول می کشد و بلعکس.
- در صورتی که طول موج های اول و سوم هم اندازه باشند احتمال برابری موج پنجم با آنها بسیار زیاد است.
جمع بندی
امواج الیوت یکی از کاربردی ترین ابزارهای تحلیل در بازارهای مالی از جمله بازار ارز دیجیتال هستند. این امواج معمولا یک چارچوب کامل برای درک رفتار و روانشناسی بازار ارائه می کنند و نظرات تحلیلگر درباره بازار را سازماندهی می کنند. معامله گران می توانند با ترکیب نظریه امواج الیوت و نسبت های فیبوناچی تصمیمات بهتری را در معاملات خود اتخاذ کنند و معاملات سودآوری داشته باشند. البته این نظریه چنان بی نقص نیست و یکی از ایرادات وارده بر آن وابستگی بالای آن به تصمیم معامله گران است.
امواج الیوت چیست و چه کاربردهایی دارد
بررسی رفتاری که اکثر مردم در مواجه با تغییرات قیمت بازار از خود نشان می دهند و همچنین تصمیمی که سرمایه گذاران در این مواقع از خود نشان می دهند، می تواند در تحلیل تکنیکال بازار نقش بسیار زیادی داشته باشد. الیوت، با ابداع نظریه امواج الیوت که آن الگوی الیوت چیست؟ را بر اساس الگوهای رفتاری مردم به دست آورد، توانست به مردم و سرمایه گذاران در پیش بینی روند های آینده بازار سهام و سرمایه گذاری کمک کند. اگر شما هم یکی از علاقه مندان سرمایه گذاری در بازار سهام و یا همان بازار بورس هستید، حتماً تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
تاریخچه امواج الیوت
نظریه الیوت برای اولین بار در قرن بیستم یعنی در بین سالهای 1935 تا 1940 توسط الیوت ابداع و به جهانیان معرفی شد. هدف اصلی الیوت از ارائه این نظر، کمک به فعالان بازار سرمایه، بازار بورس، بازار فرابورس و به طور کلی تمام بازارهای مالی بود. الیوت با ارائه این نظریه ثابت کرد که تغییراتی که در بازارهای مالی به وجود می آید، روند ثابتی دارد و مدام در حال تکرار می باشد.
الیوت با استفاده از نتایجی که از تحقیقات خود به دست آورده بود به راحتی می توانست نحوه حرکت قیمت هر سهم در آینده بازار سهام را پیش بینی نماید.
الیوت با تحقیق و بررسی واکنش عملکرد مردم در خصوص تغییرات قیمت در بازار سهام و بازار بورس و به طور کلی هر فعالیتی که در آن شرکت دارند، با توجه به یک قاعده طبیعی واکنش نشان می دهند که الیوت آن را با عنوان امواج الیوت به مردم معرفی کرد.
آشنایی با اصول اولیه امواج الیوت
الگو، زمان و نسبت 3 جنبه مهم و اصلی در نظریه امواج الیوت هستند که در بین آنها، الگو، از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار می باشد که این الگوها، تقریباً به الگوهای موج اشاره دارند.
تحلیل نسبت در نظریه امواج الیوت برای اندازه گیری ارتباطی که بین موج های گوناگون برای مشخص کردن نقاط تصحیح و قیمت های هدف، وجود دارد، مورد استفاده قرار می گیرد.
فاکتور زمان، بیشتر برای تایید نمودن الگوهای موج و نسبت ها کاربرد دارد. البته ناگفته نماند که بسیاری از تحلیلگران بازارهای بورس و فرابورس بر این عقیده هستند که فاکتور زمان تاثیر چندانی برای پیش بینی وضعیت آینده بازارهای سرمایه گذاری ندارد.
یک اصل ابتدایی در نظریه امواج الیوت این است که بازارهای سرمایه با توجه به یک روند تکرار شونده که متشکل از 5 موج افزایشی است، به سمت جلو حرکت می کند که بعدها این 5 موج افزایشی به وسیله 3 موج کاهشی اصلاح خواهند شد.
آشنایی با امواج اصلی و امواج اصلاحی در نظریه elliott waves
اگر نگاهی به شکل نظریه الیوت بیندازید در ابتدا احساس می کنید که بازار، از یک روند صعودی پیروی می کند. اما شاید برایتان سوال پیش آمده باشد منظور از روند صعودی بازار چیست؟
در روند صعودی امواج الیوت، هر کف بالاتر از کف قبلی و هر سقف بالاتر از سقف قبلی و در روند نزولی عکس این اتفاق رخ می دهد، یعنی هر کف پایین تر از کف قبلی و هر سقف هم پایین تر سقف قبلی می باشد. اکنون مجدداً به شکل نگاه کنید، اگر قیمت ها در بازار سهام بخواهند خود را از نقطه 1 به نقطه 5 برسانند، باید یک روندی مطابق با آنچه که شکل نشان می دهد را طی کنند. حال به امواج هم جهت با روند، امواج اصلی و به امواجی که خلاف جهت روند هستند، امواج اصلاحی گفته می شود. بنابراین امواج 1 و 3 و 5 امواج اصلی و امواج 2 و 4 امواج اصلاحی می باشند.
این امواج سیکل های گوناگونی دارند که متداول ترین و رایج ترین سیکل، سیکلی با 5 موج افزایشی و 3 موج کاهشی می باشد. موج های افزایشی در این سیکل با اعداد 1 تا 5 و موج های کاهشی با حروف a, b, c نشان داده می شوند.
اگر بخواهیم به طور دقیق تر و ملموس تر امواج اصلی و اصلاحی را برایتان شرح دهیم، توصیه می کنیم که به شکل دقت کنید. در موج های افزایشی که در ابتدای نمودار وجود دارد، به دلیل وجود روند صعودی، موج های 1 و 3 و 5 موج های اصلی و موج های 2 و 4 موج های اصلاحی می باشند. چرا که امواج 1 و 3 و 5 هم جهت با روند و امواج 2 و 4 خلاف جهت با روند هستند.
امواج اصلاحی در واقع اصلاح کننده امواج قبلی خود هستند.
آشنایی با انواع امواج اصلاحی
همانطور که در بالا اشاره کردیم، امواج اصلاحی به امواجی گفته می شود که امواج قبلی خود را اصلاح می کنند و جهتی مخالف با جهت روند دارند. اگر فردی بخواهد به تحلیل امواج الیوت بپردازد، بهتر است که با انواع امواج اصلاحی در این نظریه آشنا شود.
· امواج اصلاحی زیگزاگ: این نوع امواج اصلاحی از 3 ریزموج تشکیل شده است که با الگوی تصحیح گرانه و در خلاف جهت روند های بزرگتر مسیر خود را طی می کنند. 3 ریز موج زیگزاگی به ترتیب به موج های 5-3-5 شکسته خواهند شد.
· امواج اصلاحی پهنه: مهمترین تفاوت امواج اصلاحی پهنه ها با امواج اصلاحی زیگزاگ، پیروی امواج پهنه ها از الگوی 3-3-5 می باشد. این مواج در بیشتر مواقع نشان می دهند که بازار افزایشی در حال تقویت شدن است از این رو بیشتر از آنها به عنوان الگوی تحکیمی یاد می شود.
· امواج اصلاحی مثلث: این موج ها قبل از آخرین حرکت انجام شده در سمت روند بزرگ و در چهارمین موج اتفاق می افتند. به عبارت دیگر می توان گفت که امواج اصلاحی مثلثی در روند های صعودی، هم به صورت نزولی حرکت می کنند و هم به صورت صعودی. روند صعودی این امواج اصلاحی، خبر از ادامه روند صعودی قیمت در بازار بورس و سهام می دهد ولی روند نزولی آن نشان می دهد که بعد از صعود شدید، کاهش قیمت اتفاق می افتد.
یکی از مهمترین مسائل و دغدغه هایی که تحلیلگران بیشتر بازارهای مالی و سرمایه گذاری با آن روبرو هستند، این است که نمی دانند، موج شماری را از چه نقطه ای شروع کنند که مطمئن باشد، درست ترین نقطه را انتخاب کرده اند.
به طور کلی شروع موج شماری از پایین ترین قیمت چند ماه اخیر، بهترین حالت برای تحلیل بازار می باشد.
قوانین و دستورالعمل های elliott waves
قوانین و دستورالعمل هایی که در نظریه امواج الیوت وجود دارد، عبارت اند از:
· تمام موج های اصلی باید بالاتر از موج اصلی قبل از خود به اتمام برسند.
آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.
آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .
· به هیچ عنوان موج b قبل از موج 5 تمام نمی شود و اگر این اتفاق رخ دهد، نشان دهنده این است که موج 5 هنوز تکمیل نشده است.
· نقطه اتمام موج c باید پایین تر از نقطه اتمام موج a باشد.
· موج 3 در هیچ زمانی کوچکترین موج در بین 5 موج اول نمی شود.
· موج 4 با قلمرو قیمت موج 1 همپوشانی نخواهد داشت. به جز در برخی از مواقع نادر که تشکیل مثلث مورب می دهد.
· سقف موج 3 باید بالاتر از سقف موج 1 باشد.
· زمانی که موج قبلی و یا بعدی موج 1 از 5 ریزموج تشکیل شده باشد، موج اول 3 تایی می شود.
· اصلاح موج نمی تواند بیش از 88 درصد باشد.
· اصلاح موج به هیچ عنوان تمام موج قبلی خود را در بر نخواهد گرفت.
آشنایی با پایه و اساس ریاضیات نظریه امواج الیوت
روند امواج از درجات گوناگونی برخوردار می باشد که الیوت روند را به 9 درجه گوناگون تقسیم بندی کرده است که این تقسیم بندی بر اساس میزان اهمیت و همچنین بزرگی آنها می باشد. طبقه بندی های انجام شده توسط الیوت از دوره های چند ساعته تا دوره های دویست ساله را نیز دربرمی گیرد.
لازم به ذکر است که 8 موج اولیه هیچ ارتباطی به اینکه در کدام درجه از روند قرار دارند، نخواهد داشت.
بر طبق نظریه امواج الیوت، هر موج از امواجی که درجات کوچکتری دارند، تشکیل شده است که خود این مواج نیز باز هم به درجات کوچکتری تقسیم بندی می شوند. از این هر موجی که شاهد آن هستیم بخشی از یک موج بزرگ تر و با درجه بیشتر می باشد.
در روند رایج امواج الیوت که متشکل از 5 موج افزایشی و 3 موج کاهشی است، موج های 1 و 2 از 8 موج کوچکتر تشکیل شده اند که هر کدام از آنها نیز دارای امواج کوچکتری هستند و این درجات تا جایی ادامه دارد که تعداد آنها به سی و چهار موج می رسد. موج های 1 و 2 در واقع موج های اولیه از موج های پیشرونده در ابتدای روند می باشند.
انتخاب شماره های 1، 2، 3، 5، 8، سیزده، بیست و یک، سی و چهار، پنجاه و پنج ، هشتاد و نه و صد و چهل و چهار یک انتخاب تصادفی نبوده بلکه این اعداد بخشی از اعداد فیبوناچی متوالی را تشکیل می دهند. که قاعده این اعداد متوالی به این صورت است که هر عدد از جمع 2 عدد متوالی قبلی تشکیل می شود. دنباله گفته شده، در واقع تشکیل دهنده پایه و اساس نظریه امواج الیوت می باشد.
بررسی حالت های مختلف سیکل
بسیاری از تحلیلگران بازار سرمایه و بورس در پیش بینی سیکل های در حال شکل گیری دچار مشکل هستند و نمی دانند که این سیکل ها در آینده به چه صورت پیش خواهند رفت.
سیکل ها با توجه به روندی که در آن شکل می گیرند، از حالت های گوناگونی برخوردار می باشند. به عنوان مثال برای یک روند صعودی، هم ممکن است سیکلی با 5 موج افزایشی و 3 موج کاهشی و هم سیکلی با 3 موج افزایشی و 5 موج کاهشی رخ دهد. این موضوع برای روندهای نزولی نیز وجود دارد، به طور مثال احتمال رخ دادن روندی با 5 موج کاهشی و 3 موج افزایشی و همچنین روندی با 3 موج کاهشی و 5 موج افزایشی وجود دارد.
در مواقعی نیز ممکن است در فرایند موج شماری، موج ها با یکدیگر ترکیب شوند، یعنی قبل از اتمام یک سیکل، سیکل دیگری آغاز گردد.
به دلیل حالت های گوناگونی که در سیکل ها ممکن است رخ دهد، تحلیلگران دچار مشکل می شوند.
کاربرد elliott waves
یکی از مهمترین موارد کاربرد امواج الیوت در میانگین های بزرگ بازار سرمایه، مانند بازار طلا و ارز می باشد.
نکات تکمیلی در رابطه با موج شماری elliott waves
خرید کردن در یک منطقه درست و با قیمت مناسب از مهمترین هدف موج شماری محسوب می شود. البته موج شماری به تنهایی نمی تواند برای رسیدن به این هدف کمک کند بلکه برای تحقق آن نیاز به استفاده از استراتژی های معاملاتی بزرگتر و گسترده تری نیز وجود دارد.
نظریه امواج الیوت چه کمکی به افراد می کند؟
نظریه امواج الیوت به عنوان یک تفکر معاملاتی قدرتمند به سرمایه گذار نشان می دهد که که چه زمانی بهترین زمان برای ورود به بازار می باشد تا بتواند سود بیشتری را کسب نماید. اما همواره تشخیص صحیح شماره موج یکی از بزرگترین چالش ها است که احتمالا در این زمینه تحلیلگران با یکدیگر اختلاف نظر خواهند داشت.
آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.
تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.
امواج الیوت جلسه سوم
یک نکته مهم در مورد موج های اصلاحی وجود دارند که فیلتر بسیار خوبی است:
موج اصلاحی به تنهایی از پنج موج تشکیل نمی شود اگر چنین حالتی مشاهده شود این موج ادامه خواهد داشت.
معمولاً موج های اصلاحی یا به صورت سریع و در جهت خلاف روند اصلی هستند یااصلاحی های کند هستند که برای آن که
در نهایت به هدف خود برسند مدت زمانی را بازی می کنند.
به طور کلی ازدید دسته بندی و تنوع ریز موج ها چهار دسته موج اصلاحی داریم:
1-زیگزاگ ها:
دارای ساختار 5-3-5 بوده و خود سه دسته هستند
2-پهنه ها :
دارای ساختار5-3-3 هستند و سه دسته می باشند
3- مثلث ها :
دارای ساختار 3-3-3-3-3هستند که آنها نیز به چهار گروه تقسیم می شوند
د- یک نوع توسعه یافته با نام متقارن معکوس
۴- دوگانه و سه گانه سه تایی( ساختارهای ترکیبی )
در ادامه به توصیف هر بخش می پردازیم
۱- زیگزاگ ها:
زیگزاگ ها اصولاً ساختار5-3-5 دارند و با حروفA,B,C نمایش داده می شوند. به خاطر داشته باشیم انتهای موج B
باید در حد قابل قبولی از نقطه شروع موج A فاصله داشته باشد.
گاهی دو یا نهایتاً سه زیگزاگ پشت سر هم قرار می گیرند تا به هدف مورد نظر برسیم. که به آن زیگزاگ های دوتایی یا زیگزاگ های
سه تایی می گویند.
الیوت موج میان این دو زیگزاگ را X می گذاشت که البته روش صحیح برای نام گذاری نیست. از این رو از ساختارW-X-Y برای
نامگذاری کل دو زیگزاگ بهره میبریم. از این رو هر A-B-C دو درجه از موج بزرگ اصلی کوچک تر هستند (موج اصلی خود ۵
زیرموج دارد که موج اصلاحی نیز به زیرموج های خود تقسیم میشود پس از دودرجه کمتر میشود)
۲-آموزش تحلیل الیوت ویو و پهنه ها:
پهنه ها نوع خاصی از اصلاح ها هستند که اصولاً ساختار5-3-3 دارند و از نظر زمانی طولانی هستند. این اصلاح ها بعد از یک
موج قوی ظاهر میشوند که بیشتر موج3 است . پهنه ها در موج ۴ ظاهر میشوند که البته پهنههایی را در موج ۲ نیزداریم .
و به طور کلی قانونی در این مورد نداریم.
اصولا بعد از حرکتی قوی هنگامی که اصلاح شروع میشود ، اصلاح قدرت کافی ندارد و به همین جهت موج A موجی سه تایی می شود.
با توجه به اینکه موج بعدی یعنی B در جهت موج قوی است گاهی تا شروع موجA میرود. به همین صورت موج C نیز مقدار
بسیار ناچیزی از موجA پایین تر می رود.
نکته: هنگامی که ساختار5-3-3 اصلاحی دیده میشود اصولاً پهنه در پیش داریم.
پهنه توضیح داده شده در بالا را پهنه معمولی می گویند دو نوع پهنه دیگر نیز داریم:
پهنه توسعه یافته: بر طبق آموزش تحلیل الیوت ویو در این الگو موج B فراتر از شروع موج A می رود و موجه Cنیز از انتهای
موج A رد میشود. این الگو به وفور در بازار دیده میشود.
نوع پهنه بعدی، پهنه دونده است که البته بسیار نادر است و در شناسایی آن دقت زیادی باید نمود. در این الگو انتهای موج B
از ابتدای موج A رد می شود ولی انتهای موج c قبل از انتهای موج A پایان می یابد.
مثلث ها:
مثلث ها دسته خاصی الگوی الیوت چیست؟ از امواج اصلاحی هستند که معمولاً تعادلی را به بازار می دهند. از این رو حجم و نوسانات بازار با پیش آمدن
آنها کاهش می یابد. ساختار آنها معمولاً3-3-3-3-3 است که برای نامگذاری از a-b-c-d-e استفاده می شود. این موج ها همگی با
هم همپوشانی دارند.
مثلث ها به دو دسته تقسیم می شود
۱- مثلث های همگرا
2- مثلث های واگرا
مثلث های همگرا: در این نوع از مثلث ها انرژی بازار به نحوی در حال ذخیره شدن است تا در زمان مناسب با حرکت انفجاری آزاد شود.
این نوع مثلث ها به سه دسته تقسیم می شوند:
آموزش تحلیل الیوت ویو و مثلث های واگرا: این مثلث فقط یک نمونه دارد و الیوت آنرا مثلث متقارن معکوس نامید.
نکته :گاهی در الگوهای مثلث یکی از موج های فرعی( معمولاًC) دارای ساختار پیچیده تری است ، مانند پهنه ادامه الگوی الیوت چیست؟ الگوی الیوت چیست؟ دار یا معمولی
یا زیگ زاگ دوگانه.
مثلث ها معمولاً در موج دوم ایجاد نمی شوند و معمولاً در موج ۴ یا موجBازA-B-C یا موج X از زیگ زاگ ها شکل می گیرند.
بطور کلی مثلث ها پیش از آخرین موج پیشرو از یک روند شکل میگیرند.
اگر در موج 4 مثلث پیش آید معمولا موج ۵ حرکت انفجاری ، حداقل به اندازه عرض مثلث خواهند داشت.
اصلاحی های ترکیبی:
در آموزش تحلیل الیوت ویو ،اصلاحی ها صرف نظر از انواع گفته شده ، می تواند ترکیبی از انواع گوناگون الگوها نیز باشند .
الیوت ترکیب الگوهای اصلاحی را سه تا یی های دوگانه و سه تایی های سه گانه نامید ، که این ها می توانند ترکیبی از زیگزاگ ها ،
پهنه ها و مثلث ها باشند.
درشکل های زیر نمونههایی از ساختارهای مختلف مشاهده میشود
مثلث پس از پهنه (سه گانه دوتایی)
زیگزاگ پس از پهنه
نکته: در یک ترکیب هرگزبیش از یک زیگزاگ به وجود نمیآید
نکته:در یک ترکیب هرگزبیش از یک مثلث به وجود نمیآید و معمولاً در آخرین موج از سه تایی های دوگانه و سه گانه ظاهر می شود
نکته: اگر انتهای الگو به سقف یا کف قیمت نرسد به انتهای الگو ارتودوکس سقف یا کف می گویند. برای مثال ۵ موجی که موج۵ به